Twórcami postaci Spider-Mana są scenarzysta Stan Lee oraz rysownik Steve Ditko. Obaj artyści poznali się w 1956 roku, gdy pracowali dla Atlas Comics znanego później jako Marvel Comics, największego wydawnictwa komiksów w USA. Wspólnie wymyślili i zaprojektowali postać Petera Parkera, przeciętnego ucznia Midtown High School, który po ugryzieniu przez napromieniowanego pająka staje się Spider-Manem, obrońcą Nowego Yorku i postrachem przestępców. Spider-Man pojawił się po raz pierwszy w komiksie Amazing Fantasy #15 opublikowanym w 1962 roku. Poniżej zamieszczone są biografię tych wspaniałych ludzi, którym zawdzięczamy istnienie tego kultowego superbohatera.

Stan Lee

Prawdziwe imię i nazwisko: Stanley Martin Lieber
Data urodzenia: 28 grudnia 1922
Miejsce urodzenia: Nowy York, USA
Zasługi:: Fantastic Four, Hulk, Iron Man, Spider-Man, Doctor Strange, Thor, X-Men, Daredevil, Avengers, Stripperella, Karakuridôji Ultimo, Heroman, Annihilator
Biografia:

Stan Lee jest sławnym amerykańskim scenarzystą, redaktorem i wydawcą komiksów, który we współpracy z wieloma uznanymi artystami powołał do życia najbardziej kultowe postaci komiksowych kadrów. Jego genialne pomysły fabularne i nowatorskie reformy na rynku wydawniczym skutkujące zawrotnymi wynikami sprzedaży uczyniły z małego wydawnictwa Marvel Comics potentata branży komiksowej w Stanach Zjednoczonych.

Stan Lee urodził się 28 grudnia 1922 roku w Nowym Yorku jako Stanley Martin Lieber. Jego rodzice (Celia Solomon i Jack Lieber) byli żydowskimi imigrantami z Rumunii. Gdy miał 9 lat, urodził się jego brat Larry Lieber. Niedługo później jego rodzina przeniosła się z Manhattanu na Bronx. Tam uczęszczał do liceum DeWitt Clinton, które ukończył w 1939 roku. W latach szkolnych zaczął już marzyć o karierze pisarskiej. Początkowo wykonywał drobne zlecenia – pisał nekrologi dla agencji prasowych i zachęcał do wykupienia prenumeraty gazety „New York Herald Tribune”.

Jako nastolatek Lee za wstawiennictwem wujka Robbiego Solomona rozpoczął pracę kopisty dla wydawcy Martina Goodmana z Timely Comics. Jego pierwszy tekst pojawił się w komiksie „Kapitan Ameryka” z 1941 roku pod pseudonimem „Stan Lee”, którego po latach zaczął używać jako swego prawnego nazwiska. Bardzo szybko awansował on ze stanowiska „uzupełniacza dymków” na „stażowego” scenarzystę komiksów, stając się tym samym najmłodszym redaktorem wydawnictwa (miał wtedy 17 lat). W czasie II wojny światowej zaciągnął się do armii USA i odbył służbę w Signal Cops, pisząc tam instrukcje obsługi, montując filmy szkoleniowe i rysując kreskówki. Po wojnie w 1947 roku wziął ślub z Joan Clayton Boocock – w 1950 roku para doczekała się córki (Joan Celia „J.C.” Lee), trzy lata później urodził im się syn (Jan Lee), który zmarł w tragicznych okolicznościach 3 dni po porodzie.

W latach 50-tych Lee wrócił do wydawnictwa, które znane było już wtedy jako Atlas Comics. Kontynuował karierę scenarzysty, pisząc utrzymane w różnej stylistyce komiksy, głównie romanse, westerny oraz sci-fiction. Pod koniec dekady był rozczarowany swoją pracą i rozważał odejście ze spółki. Na początku lat 60-tych zaproponował zmianę nazwy wydawnictwa na Marvel Comics.

Kiedy DC Comics cieszyło się sukcesem super-teamu „Justice League of America”, Martin Goodman poprosił Stana Lee o wymyślenie własnej drużyny superbohaterów. Korzystając z rad żony Lee powołał do życia najbardziej kultowe postaci komiksów, jakie znał tylko świat. Stworzeni przez niego superbohaterowie byli pełnokrwistymi postaciami o złożonych osobowościach i ludzkich rysach – z jednej strony czytelnik widział wyjątkowe jednostki obdarzone niezwykłymi mocami i zdolnościami, z drugiej zaś czytał przygody ludzi borykających się z problemami dnia codziennego takimi jak: kłopoty finansowe, towarzyskie spory i zawody miłosne. Do najbardziej znanych postaci wykreowanych przez Stana Lee na rzecz Marvel Comics należą: Hulk, Iron Man, Thor, Fantastic Four oraz X-Men. Jednak za największy sukces tego wybitnego twórcy uznaje się postać Spider-Mana stworzoną przy współudziale rysownika Steve’a Ditko. To właśnie Człowiek-Pająk zrewolucjonizował świat komiksowych superbohaterów i wyniósł wydawnictwo Marvel Comics na piedestał.

W latach 60-stych Lee pisał, redagował oraz wydawał większość wiodących serii Marvela, prowadząc jednocześnie strony z listami oraz ukazującą się co miesiąc kolumnę „Stan’s Soapbox”. Wspólnie z rysownikami wymyślił genialny i unikalny sposób tworzenia komiksów bazujący na wcześniejszym synopisie i wizji artystycznej. W 1971 roku zreformował organizację cenzorską komiksów Comics Code. Amerykański Departament Zdrowia, Nauki oraz Opieki poprosił go o napisanie historii ostrzegającej przed niebezpieczeństwem ze strony narkotyków. Lee napisał więc historię przyjaciela Spider-Mana uzależnionego od tabletek, która ukazała się w komiksie Amazing Spider-Man #96–98 z 1971 roku. Organizacja Comics Code Authority sprzeciwiła się jednak jego publikacji, gdyż pokazywał on, w jaki sposób zażywa się narkotyki. Mimo to Marvel wydał komiks, który z miejsca osiągnął sukces kasowy i zapewnił wydawnictwu status podmiotu uczestniczącego w edukacji społeczeństwa.

W późniejszych latach Lee stał się wiodącym reprezentantem i publicznym wizerunkiem Marvela. Uczestniczył w wielu konwentach komiksowych na terenie całego kraju, prowadząc liczne wykłady i dyskusje. W 1981 roku przeniósł się do Kalifornii, aby rozwijać aspekty telewizyjne i promocyjne Marvela. Był producentem wykonawczym wielu filmów bazujących na komiksach, często też występował w nich gościnnie. Użyczał również swojego głosu postaciom z serialów animowanych. W 1994 roku został zaliczony w poczet wybitnych twórców komiksów wprowadzonych do „Hali Sławy Nagrody Willa Eisnera” (Will Eisner Award Hall of Fame), a rok później został wyróżniony wpisaniem jego nazwiska do „Hali Sławy Jacka Kirby’ego” (Jack Kirby Hall of Fame).

W czasie boomu domeny internetowej .com Lee użyczył swojego imienia i nazwiska dla witryny Stan Lee Media (StanLee.net) założonej w 1998 roku. Była to internetowa, multimedialna spółka zarządzana przez twórców komiksów. Celem witryny było mieszanie stylistyki internetowej animacji z tradycyjnym rysowaniem stripów. Niestety serwis stał się niepopularny z powodu niedbałego kierownictwa i podejrzanej księgowości. W 2001 roku spółka ogłosiła bankructwo, a jej współzałożyciela Petera Paula władze USA deportowały z Brazylii i skazały za malwersacje finansowe. Lee nigdy nie był podejrzany o współudział w tych przestępstwach. W tym okresie wykonał pierwsze prace dla DC Comics, tworząc serię „Just Imagine”, w której to „odświeżył” wielu sztandarowych superherosów wydawnictwa takich jak: Superman, Batman czy Wonder Woman. Jako założyciel POW! (Purveyors of Wonder) Entertainment rozpoczął także produkcję drastycznego serialu animowanego dla dorosłych zatytułowanego „Stripperella”, wyemitowanego przez Spike TV, a w 2004 roku rozpoczął współpracę z Hughem Hefnerem przy erotycznej kreskówce „Playboy Playmates”.

W sierpniu 2004 roku Stan ogłosił narodziny „Stan Lee’s Sunday Comics”: idei polegającej na publikowaniu co miesiąc nowych, zaktualizowanych komiksów, które mogli przeczytać wyłącznie prenumeratorzy witryny Komicwerks.com (sponsora jego prac). Częścią tej inicjatywy była historyczna kolumna Stan’s Soapbox.

W 2006 roku Lee został uhonorowany przez Marvel Comics, które z okazji jego trwającej 65 lat współpracy z wydawnictwem, wydało szereg komiksów przedstawiających przygody historycznego już scenarzysty w świecie stworzonych przez siebie superbohaterów. 2007 rok okazał się mniej przyjemny dla twórcy Spider-Mana, gdy spadkobierca upadłej spółki Stan Lee Media, funkcjonujący pod nazwą Stan Lee Media Inc of Colorado (SLMI) złożył pozew przeciwko POW! Entertainment. Jednak i w tym okresie spotkała go bardzo miła niespodzianka, kiedy to na konwencie Comic-Con International pokazano światu wzorowaną na jego osobie figurkę z serii Marvel Legends.

W 2008 roku Lee podjął współpracę z Hiroyuki Takei, powołując do życia mangę „Karakuridôji Ultimo”. Zaraz potem jego firma rozpoczęła koprodukcję serialu „Legion of 5” wraz z Brighton Partners i Rainmaker Animation. Rok później Lee w tandemie ze studiem Bones wydał mangę „Heroman”, która doczekała się adaptacji anime w 2010 roku. Kilka miesięcy później spod jego ręki wyszła seria „The Guardian Project”. W tym samym roku założył fundację charytatywną pomagającą w dostępie do edukacji i dóbr kultury – Stan Lee Foundation. W 2011 roku światło dzienne ujrzał musical jego autorstwa zatytułowany „The Yin and Yang Battle of Tao”. W tym samym roku Lee oświadczył, że nawiązał współpracę z wydawnictwem 1821 Comics. Ich wspólna inicjatywa przyjęła formę serii komiksów przeznaczonych dla najmłodszych czytelników, nazwanej „Stan Lee’s Kids Universe”. W jej ramach na początku 2012 roku ukazała się powieść graficzna „Romeo & Juliet: The War”. W 2012 roku Lee znalazł kolejnego współpracownika w osobie Reginy Carpinelli, założycielki Comikaze Expo. Na konwencie w San Diego poinformował zaś o utworzeniu kanału na YouTube o nazwie „Stan Lee’s World of Heroes”.

Obecnie Stan Lee czynnie uczestniczy w przedsięwzięciach z branży komiksowej i filmowej. Pojawia się również jako gość specjalny na wielu konwentach czy też premierach komiksowych filmów, w których gra epizodyczne role.

Steve Ditko

Prawdziwe imię i nazwisko: Stephen J. Ditko
Data urodzenia: 2 listopada 1927
Data śmierci: 29 czerwca 2018
Miejsce urodzenia: Johnstown, USA
Miejsce śmierci: Nowy York, USA
Zasługi: Captain Atom, Spider-Man, Doctor Strange, Creeper, Hawk & Dove, Stalker, Shade, Starman, Mr. A, Question, Speedball, Missing Man, Mocker, Static, Squirrel Girl
Biografia:

Steve Ditko był słynnym rysownikiem komiksów i pisarzem znanym na świecie jako współtwórca postaci Spider-Mana – kultowego bohatera komiksów Marvela. Jego wielką zasługą dla wydawnictwa Marvel Comics było także stworzenie postaci potężnego czarnoksiężnika, Doktora Strange’a.

Steve Ditko urodził się 2 listopada 1927 roku w Johnstown w stanie Pennsylvania jako Stephen J. Ditko. Jego rodzice (Stephen i Anna Ditko) byli Amerykanami słowackiego pochodzenia i oprócz niego mieli jeszcze troje dzieci, Anna Marie, Betty i Patricka. Ditko przejął po ojcu zamiłowanie do komiksów, a o karierze w branży komiksowej zaczął myśleć, czytając przygody Batmana i Spirita.

Po ukończeniu szkoły średniej w 1945 roku Ditko zaciągnął się do armii USA i odbył służbę w okupowanych Niemczech, rysując komiksy dla wojskowej gazetki. W 1950 roku zaczął studiować w szkole Cartoonists and Illustrators w Nowym Yorku pod kierunkiem swojego idola, Jerry’ego Robinsona. W 1953 roku zajął się profesjonalnym rysowaniem komiksowych historii. Jego pierwsze rysunki ukazały się na stronach komiksów publikowanych przez Key Publications i Crestwood Publications, a rok później rozpoczął wieloletnią współpracę z Charlton Comics, wydawnictwem z Derby w stanie Connecticut. Były to głównie opowieści science fiction i horrory. Gdy zachorował na gruźlicę, musiał przerwać pracę i na krótki czas przeniósł się do rodzinnego domu w Johnstown.

Po powrocie do Nowego Yorku na przełomie 1955/56 roku rozpoczął pracę dla wydawnictwa Atlas Comics przemianowanego później na Marvel Comics. Tam został wiodącym współpracownikiem utalentowanego scenarzysty komiksów, Stana Lee. Wraz z nim opracował koncepcję ścisłej współpracy pisarza i rysownika, która przeszła do historii jako tzw. „Metoda Marvela”. Nie przypuszczał jednak, że wspólnie z tym scenarzystą stworzą superbohatera, który podbije cały świat i zrewolucjonizuje uniwersum Marvel Comics. Pracując dla wydawnictwa z Nowego Yorku, Ditko dzielił studio arystyczne na Manhattanie z rysownikiem Ericiem Stantonem, który czasami pomagał mu w wykończeniu jego prac.

W czasie kryzysu na rynku Ditko, opierając się na pomyśle Stana Lee, zaprojektował kostium dla wymyślonego przez nich herosa – Spider-Mana, alter ego zwykłego studenta Petera Parkera, który po ugryzieniu przez radioaktywnego pająka zyskuje nadludzkie moce. Postać Człowieka-Pająka okazała się ogromnym sukcesem. Żywy i wiarygodny bohater stał się idolem miłośników komiksowych historii, z którym mogli się oni utożsamiać, ponieważ borykał się on nie tylko ze swoją nadprzyrodzoną mocą, ale również miewał problemy nieobce zwykłym śmiertelnikom. Po sukcesie komercyjnym i artystycznym „Amazing Fantasy 15” wydawnictwo Marvel Comics uruchomiło serię Amazing Spider-Man w której Steve Ditko piastował stanowisko rysownika obok scenarzysty Stana Lee. Duet twórców świetnie się uzupełniał, a ilustracje Ditko cieszyły się dużym uznaniem wśród czytelników.

W 1963 roku Ditko powołał do życia postać Doktora Strange’a, którego surrealistyczne przygody wprowadziły powiew świeżości w świat komiksowych superherosów. Jednak po czterach latach od ukazania się pierwszego numeru „Amazing Spider-Man”, rysownik zerwał kontakt ze Stanem Lee i opuścił firmę. Przyczyny tej decyzji dotąd są nieznane – przypuszczano, że powodem był spór w kwestii tożsamości Green Goblina. Ditko chciał, aby twarz Zielonego Goblina nigdy nie ujrzała światła dziennego, z kolei Lee uważał, że czytelnicy zasługują na to, by wiedzieć, kto kryje się za maską największego wroga Spider-Mana. Tę wersję wydarzeń przez wiele lat traktowano wyłącznie jako plotkę, aż w końcu została ona zdementowana przez samego Ditko. Po opuszczeniu Marvel Comics rysownik wrócił do pracy w Charlton Comics, gdzie robił ilustracje do tytułów, w których występowali Captain Atom, Blue Beetle i Question. Na łamach tej ostatniej serii starał się przemycić swoją filofozię wynikającą z wrodzonego obiektywizmu.

Kolejny ważny etap w życiu Steve’a Ditko to zaczęta w 1968 roku praca dla DC Comics, gdzie stworzył takie postacie jak: Creeper oraz Hawk i Dove. Ditko wykorzystywał opowieści z udziałem tych herosów do propagowania różnorodnych zasad etycznych. Z powodu nachalnego moralizatorstwa i sprzeczności z wyznawaną przez siebie filozofią prace Ditko nie cieszyły się już takim uznaniem jak jego poprzednie dzieła. Bardziej osobiste projekty rysownika takie jak „Mr. A” ujawniały zbyt mocno jego polityczne zamiłowania i pachniały odrobiną komercji. Ditko dość szybko porzucił pracę w DC Comics i aż do połowy lat 70-tych pracował wyłącznie dla Charlton Comics oraz różnych niezależnych wydawców małego formatu.

Powrót do wydawnictwa DC Comics w 1975 roku doprowadził do stworzenia postaci Shade’a, Stalkera i Starmana. W 1979 roku Ditko wrócił oficjalnie do Marvel Comics i do lat-90 wykonywał różne zlecenia dla tego wydawnictwa, z uwzględnieniem takich pozycji jak: „Machine Man”, „Micronauts” i „Captain Universe”. W tym okresie był także „wolnym strzelcem” wykonującym ilustracje dla Pacific Comics, Eclipse Comics i Archie Comics. Jednym z ostatnich autorskich pomysłów dla Marvel Comics była postać Squirrel Girl, która zadebiutowała na łamach „Marvel Super-Heroes” w 1992 roku. W 1990 roku Ditko trafił do „Hali Sławy Jacka Kirby’ego” (Jack Kirby Hall of Fame), a 4 lata później do „Hali Sławy Nagrody Willa Eisnera” (Will Eisner Award Hall of Fame).

Z komiksami głównego nurtu Ditko pożegnał się w 1998 roku. Od tego czasu dzieła rysownika były wydawane przez Robina Snydera, redaktora, którego poznał w Charlton Comics. Były to zarówno oryginalne historie, jak i przedruki jego wcześniejszych prac. Od 2008 roku w zeszytach 32-stronicowych ukazywały się autorskie opowieści Ditko, a ostatnia z nich oznaczona numerem 26 pochodzi z 2018 roku.

Do końca swojego życia Steve Ditko mieszkał w Nowym Yorku. Chociaż był płodnym i ciężko pracującym artystą, to pozostał bardzo skrytym człowiekiem ceniącym prywatność. Z tego powodu unikał wywiadów i odmawiał udziału w publicznych występach. Zmarł w wieku 90 lat w swoim nowojorskim mieszkaniu. Znaleziono go martwego w dniu 29 czerwca 2018 roku, choć według policji śmierć nastąpiła dwa dni wcześniej. Jako przyczynę podano zawał serca spowodowany miażdżycą i nadciśnieniem. Informacja o śmierci autora komiksów trafiła do mediów dopiero 7 lipca za sprawą serwisu ”The Hollywood Reporter”. Artyście hołd oddało wielu przedstawicieli branży komiksowej, w tym scenarzyści oraz rysownicy Marvela i DC.